نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار گروه کشاورزی دانشگاه پیام نور، تهران، ایران.

2 گروه کشاورزی دانشگاه پیام نور،تهران،ایران.

چکیده

این پژوهش با هدف ارائه چارچوبی یکپارچه برای پایش خشکسالی شاخص‌های سنجش‌از دور VCI از MOD13A2، TCI از MOD11A2، PCI از محصول بارش ماهواره‌ای، و SMCI از رطوبت خاک را در کنار شاخص‌های هواشناسی–هیدرولوژیکی (SPI ، SPEI و PDSI) طی دوره 2000 تا 2022 برای تهران و حومه ادغام می‌کند. پیش‌پردازش و استخراج شاخص‌ها در بستر Google Earth Engine انجام با آزمون‌های من– کندال و شیب سن، روندها و با ضریب پیرسون تحلیل گردید. نتایج نشان داد شاخص‌های مبتنی بر بارش (SPI و PCI) بیشترین توان توضیح تغییرات کوتاه‌مدت را دارند و با شاخص وضعیت رطوبتی خاک SMCI همبستگی بالایی نشان می‌دهند؛ در مقابل VCI به نوسانات رطوبتی با وقفه زمانی پاسخ می‌دهد و TCI رابطه‌ای معکوس و معنادار با شدت خشکسالی در مقیاس‌های بلندمدت (PDSI/SPEI) دارد. تابستان‌ها با ترکیب کمبود بارش و تنش حرارتی، بیشترین آسیب‌پذیری را ثبت کردند و سال‌های 2008، 2010 و 2016 دوره‌های حاد خشکسالی بودند.

کلیدواژه‌ها

موضوعات