نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• پروین ذوالفقاری ¹
• ابوطالب هزارجریبی ¹
• محمد اسماعیل اسدی ²
• ابراهیم امیری ³

¹ گروه علوم و مهندسی آب، دانشکده آب و خاک، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، گرگان، ایران

² استادیار پژوهش و کارشناس ارشد بخش تحقیقات فنی و مهندسی، بخش فنی و مهندسی، مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی گلستان، گرگان، ایران،

³ گروه مهندسی آب، واحد لاهیجان، دانشگاه آزاد اسلامی، لاهیجان، ایران،

چکیده

این پژوهش اثرات تغییرات اقلیمی بر کشت برنج (نشایی و مستقیم) را در دوره‌های ۲۰۳۱ تا ۲۰۹۰ نسبت به دوره پایه (۱۹۹۰–۲۰۲۰) تحت سناریوهای SSP126، SSP245 و SSP585 بررسی کرده است. در بدترین شرایط، دمای حداکثر 1.9 تا 5.1 و دمای حداقل 1/2 تا 1/5 درجه افزایش می‌یابد. بارش 1/09 برابر و تبخیر-تعرق مرجع 1/12 برابر بیشتر خواهد شد. مدل CERES-Rice نشان داد زیست‌توده در سناریوی سوم برای نشایی ۱۳ درصد و برای خشکه‌کاری با آبیاری بارانی و قطره‌ای به‌ترتیب ۱۸ و ۱۷ درصد افزایش دارد. عملکرد دانه نیز بیشتر از دوره پایه بود؛ کمترین افزایش عملکرد در آبیاری غرقابی ۶ درصد، بارانی ۱۴ درصد و قطره‌ای ۷ درصد بود. خشکه‌کاری نسبت به غرقابی افت عملکرد کمتری داشت. دماهای بالا موجب عقیمی سنبلچه و پوکی دانه می‌شود. با وجود مقاومت رقم بررسی‌شده به تنش دمایی، استفاده از ارقام مقاوم، بهینه‌سازی مدیریت زراعی و آبیاری برای کاهش اثرات منفی ضروری است.

کلیدواژه‌ها

• امنیت غذایی
• تاب آوری اقلیمی
• گرمایش جهانی
• مدلسازی گیاهی

موضوعات

• تغییراقلیم