نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• نگین نبات قدس ¹
• پریساسادات آشفته ²

¹ دانشجوی کارشناسی ارشد گروه مهندسی عمران، دانشکده فنی و مهندسی، دانشگاه قم، قم، ایران

² دانشیار گروه مهندسی عمران، دانشکده فنی و مهندسی، دانشگاه قم، قم، ایران

چکیده

این پژوهش به بررسی عملکرد 19 مدل اقلیمی از گزارش ششم (CMIP6) در شبیه‌سازی متغیرهای دما و بارش در حوضه آبریز قرنقو طی دوره 1971-2000 می‌پردازد. هدف اصلی، شناسایی دقیق‌ترین مدل برای پیش‌بینی متغیرهای اقلیمی در این منطقه است. برای ارزیابی عملکرد مدل‌ها، از معیارهای آماری شامل کارآیی نش-ساتکلیف (NSE)، ، کارآیی کلینگ-گپتا (KGE)، ریشه میانگین مربعات خطا (RMSE)، ریشه میانگین مربعات خطای نرمالشده (NRMSE)، میانگین خطای مطلق (MAE)، درصد اریبی (PBIAS) و ضریب همبستگی (r) استفاده می‌شوند. نتایج نشان می‌دهند که عملکرد مدل‌ها در شبیه‌سازی دما به‌طور قابل توجهی بهتر از بارش است. مدل‌های MPI-ESM1-2-LR و CMCC-ESM2 به‌ترتیب به‌عنوان بهترین مدل‌ها برای شبیه‌سازی دما و بارش شناسایی شدند. علاوه‌بر این، تحلیل حساسیت و وزن‌دهی مبتنی‌بر AHP نشان داد که مدل‌های INM-CM4-8و NORESM2-MM بیش‌ترین وزن را برای شبیه‌سازی بارش و مدل‌های NESM3و MPI-ESM1-2-LRبیش‌ترین وزن را برای شبیه‌سازی دما دارند. هم‌چنین، تحلیل حساسیت انجام‌شده، پایداری نتایج را در شرایط مختلف تأیید می‌کند. یافته‌های این مطالعه می‌توانند به برنامه‌ریزی‌های آبی و مدیریت منابع طبیعی در منطقه کمک کند. در نهایت، این تحقیق نشان می‌دهد که استفاده از مدل‌های دقیق‌تر می‌تواند به کاهش عدم‌قطعیت در تصمیم‌گیری‌های اقلیمی منجر شود.

کلیدواژه‌ها

• مدل‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌های اقلیمی CMIP6
• شبیه‌سازی دما و بارش
• تغییر اقلیم
• تصمیم‌گیری چند‌معیاره (AHP)
• شاخص‌های ارزیابی عملکرد

موضوعات

• تغییراقلیم