نوع مقاله : مقاله مروری

نویسندگان

1 گروه جغرافای طبیعی دانشگاه تربیت مدرس

2 گروه جغرافیای طبیعی دانشگاه تربیت مدرس

10.22077/jdcr.2025.8956.1119

چکیده

در میان گازهای گلخانه‌ای موجود در جو کره زمین، متان بعد از کربن دی اکسید، مهمترین عامل افزایش گرمایش جهانی ناشی از فعالیت های انسانی است. تقریباً سه چهارم انتشار گاز گلخانه‌ای متان منشاء انسانی دارد و به همین دلیل، تداوم اندازه‌گیری‌ و ثبت مقادیر انتشار آن با دو رویکرد پایش پایین به بالا و بالا به پایین از اهمیت بالایی برخوردار است. در پژوهش‌های انجام گرفته در زمینه پایش گاز گلخانه‌ای متان، رویکرد پایش پایین به بالا به‌عنوان ابزاری حیاتی و ضروری جهت شناسایی و اندازه‌گیری دقیق میزان انتشار این گاز از اهمیت بالایی برخوردارند. در مواردی که محققان نیاز به داده‌های دقیق و محلی دارند، به کار بردن رویکرد پایش پایین به بالا می‌تواند به انجام اقداماتی در جهت کاهش انتشار گاز گلخانه‌ای متان بینجامد و به بهبود مدیریت محیط زیست کمک کنند. رویکرد پایش پایین به بالا گاز گلخانه‌ای متان، بر اساس روش هایی همچون اندازه‌گیری‌های مستقیم یا غیرمستقیم در محل منبع انتشار، انوع حسگرهای تشخیص، مطالعات آزمایشگاهی و شیوه نمونه‌برداری دسته بندی می شوند. هرکدام از این روش‌ها نقاط قوت و ضعف خود را دارند و معمولاً جهت انتخاب یک یا چند روش، لازم است شرایطی همچون محیط جغرافیایی، هدف پژوهش، درجه دقّت مورد نیاز مورد توجه قرار گیرد. روش‌های رویکرد پایش پایین به بالا به همراه روش‌های رویکرد پایش بالا به پایین، ترکیبی مؤثر برای پایش جامع و کامل گاز گلخانه‌ای متان فراهم می‌کنند و می‌توانند در تدوین سیاست‌های زیست‌محیطی و اقدامات کاهش انتشار نقش کلیدی ایفا کنند.

کلیدواژه‌ها

موضوعات