نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• محمد هادی آرین ¹
• محمدجواد ثقه الاسلام ²
• رضا برادران ³
• مهدی ابراهیمی ⁴

¹ سازمان برنامه و بودجه

² استاد دانشگاه آزاد اسلامی بیرجند

³ دانشیار گروه کشاورزی دانشگاه آزاد اسلامی بیرجند

⁴ استادیار- جهاد دانشگاهی استان خراسان جنوبی

چکیده

تنش‌آبی از مهمترین تنش‌های محیطی می باشدکه با تغییر فرآیندهای فیزیولوژیک و بیوشیمیایی بر عملکرد محصولات تأثیر می گذارد.بمنظور بررسی تأثیر روش های تغدیه و تنش‌آبی بر صفات عملکردی، فیزیولوژیک و کیفی گلرنگ ، این پژوهش در قالب کرت‌های خرد شده بر پایه طرح بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار و در دو سال زراعی 1399-1398 و 1400-1399 در مزرعه گیاهان دارویی جهاد دانشگاهی بیرجند اجرا گردید. تیمار رژیم آبیاری شامل دو سطح آبیاری کامل (۱۰۰ درصد نیاز آبی) و تنش‌آبی (۵۰ درصد نیاز آبی) به-عنوان عامل اصلی و در نظر گرفتن برنامه‌ی تغذیه‌ای به هشت روش (شاهد، NPK، اسید هیومیک ، فسفات بارور-2 (PB-2)، NPK + HA، NPK + PB-2، HA + PB-2 و +PB-2 NPK + HA) به عنوان عوامل فرعی بود. تنش‌آبی باعث کاهش عملکرد دانه، تعداد غوزه در بوته، تعداد غوزه در متر مربع، درصد روغن دانه، تعداد دانه در غوزه، عملکرد روغن و وزن هزار دانه گردید وافزایش کارآیی مصرف آب برای تولید دانه و روغن گردید. براساس نتایج تحقیق تغذیه صفات عملکردی و صفات کیفی از قبیل روغن دانه افزایش یافت. در شرایط تنش‌ آبی بیشترین درصد روغن دانه مربوط به تیمار NPK+PB-2 در سال اول با 63/22 درصد و در شرایط آبیاری کامل در سال دوم و تیمارHA با 93/25 درصد بود. بیشترین تعداد دانه در غوزه در سال اول و در شرایط بدون تنش در تیمار HA+PB-2 با 28/33 عدد بود و در شرایط تنش مربوط به تیمار NPK+HA+PB-2 با 44/31 بود. تنش‌آبی منجر به کاهش معنی‌دار میانگین وزن هزار دانه گردید.

کلیدواژه‌ها

• کود های آلی
• کود های شیمیایی
• صفات عملکردی
• صفات فیزیولوژیک
• دانه های روغنی

موضوعات

• خشکسالی