نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

دانشگاه یاسوج

10.22077/jdcr.2025.8474.1086

چکیده

پژوهش حاضر باهدف بررسی امکان‌سنجی تغییر کشت از گیاهان زراعی به گیاهان دارویی در منطقه مارگون استان کهگیلویه و بویراحمد انجام شد. این پژوهش در دو مرحله انجام گرفت. جامعه آماری مرحله اول و دوم به ترتیب شامل کارشناسان جهاد کشاورزی استان کهگیلویه و بویراحمد و بهره‌برداران کشاورزی منطقه مارگون بودند. ابزار جمع‌آوری داده‌ها، پرسشنامه‌ای محقق ساخته بود. روایی صوری آن با استفاده از پانل متخصصان توسعه روستایی و ترویج کشاورزی ارزیابی و پایایی آن از طریق مطالعه پیش‌آهنگ (ضریب آلفای کرونباخ ۷۲/۰-۸۶/۰) تأیید شد. نمونه‌گیری مرحله اول هدفمند و مرحله دوم به‌صورت کاملاً تصادفی بود. مشارکت‌کنندگان در مرحله اول ۱۵ نفر و در مرحله دوم حجم نمونه برابر ۱۴۵ نفر بود. نتایج مرحله اول پژوهش نشان داد، از بین شش گیاه دارویی آویشن، بن سرخ، گل محمدی، آنغوزه، موسیر و زعفران، آنغوزه بهتر مناسب‌ترین گیاه دارویی برای کشت در منطقه مارگون هست. نتایج مرحله امکان تغییر کشت به لحاظ ۵ ویژگی نوآوری نشان داد که قابلیت رؤیت در شرایط مناسبی قرار داشت. در رابطه با ویژگی‌هایی نظیر مزیت نسبی، سازگاری، آزمون‌پذیری باید اشاره شود که شرایط موجود در حد حداقل مورد انتظار (مطلوب) هستند و لذا ازلحاظ این موارد نیز امکان تغییر کشت وجود دارد. نهایتاً، ازلحاظ ویژگی پیچیدگی، وضعیت مطلوبی فراهم نبود و وضعیت موجود، فراتر از حد مورد انتظار پاسخگویان بود. با توجه به نتایج به‌دست‌آمده پیشنهاد شد که در راستای رفع پیچیدگی‌های کشت آنغوزه و افزایش آگاهی کشاورزان از کلاس‌های آموزشی و ترویجی و بازدید از مزارع نمونه و گفتگو با کشاورزان پیشرو استفاده شود.

کلیدواژه‌ها

موضوعات