نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• هادی رمضانی اعتدالی ¹
• سکینه کوهی ²

¹ ، استاد گروه علوم و مهندسی آب، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه بین‌المللی امام خمینی (ره)، قزوین، ایران.

² دانشجوی دوره دکتری منابع آب، گروه علوم و مهندسی آب، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه بین‌المللی امام خمینی (ره)، قزوین، ایران.

چکیده

خشکی و خشکسالی از پیامدهای مهم و تاثیرگذار تغییر اقلیم به‌شمار می‌رود. پایش و ارزیابی دقیق تغییرات در میزان مواجه با خشکی می‌تواند به برنامه‌ریزان و سیاست‌گذاران در زمینه اتخاذ استراتژی‌های مدیریتی مناسب برای کاهش اثرات منفی و سازگاری با شرایط جدید کمک نماید. لذا پژوهش حاضر با هدف ارزیابی تاثیرات تغییر اقلیم بر میزان خشکی در ایران با رویکرد بررسی میزان جمعیت مواجه با شدت‌های مختلفی خشکسالی تحت سناریوهای SSP2-4.5 و SSP5-8.5 به انجام رسیده است. برای این منظور از شاخص‌های خشکی De Martonne و Erinç’s استفاده شده است. نتایج در دوره پایه نشان داد که خروجی اقلیمی حاصل از ادغام مدل‌های اقلیمیِ گزارش ششم از کارایی مناسبی در شبیه‌سازی تغییرات بارش، متوسط و بیشینه دما در سطح کشور برخوردار می‌باشد. علاوه‌براین، بررسی شرایط اقلیمی در دوره پایه حاکی از آن است که براساس هر دو شاخص خشکی حدود 90 درصد از ایستگاه‌های مورد مطالعه درگیر شرایط نیمه‌خشک تا خیلی‌خشک می‌باشند. علاوه‌براین، بررسی تاثیر تغییرات اقلیمی بر خشکی در سطح کشور تحت سناریوی SSP2-4.5 طی دوره 2025 تا 2036 حاکی از تغییر وضعیت اقلیمی در استان‌های واقع در محدوده شمال‌غرب، غرب و جنوب‌غرب به سمت خشک‌تر می‌باشد. همچنین نتایج تحت سناریو اقلیمی SSP5-8.5 حاکی از برقراری اقلیم خیلی‌خشک طی دوره آتی در بخش‌ قابل‌توجهی از کشور در محدوده مرکز، جنوب تا شرق و شمال‌غرب می‌باشد. بررسی جمعیتِ تحت تاثیر شدت‌های مختلف خشکی بیانگر افزایش جمعیت تحت تاثیر شرایط اقلیمی خشک و نیمه‌خشک در مناطق جنوبی، شرقی، غربی و مرکزی کشور نسبت به دوره پایه می‌باشد.

کلیدواژه‌ها

• شاخص خشکی
• جمعیت
• سناریوهای SSP
• CMIP6

موضوعات

• تغییراقلیم