نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری، گروه جنگل‌داری و اقتصاد جنگل، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تهران. کرج، ایران.

2 دانش‌آموخته کارشناسی ارشد، گروه جنگل‌داری و اقتصاد جنگل، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تهران. کرج، ایران.

3 دانشیار، گروه جنگل‌داری و اقتصاد جنگل، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تهران. کرج، ایران.

4 استادیار، بخش تحقیقات و آموزش جنگل و مرتع، مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان کرمانشاه، سازمان تحقیقات و آموزش ترویج کشاورزی، کرمانشاه، ایران.

5 دانشیار، مؤسسه تحقیقات جنگل‌ها و مراتع، تهران، ایران.

چکیده

در مناطق خشک، کشاورزی و جنگلکاری با چالش‌های زیادی مواجه است که یکی از مهم‌ترین آن‌ها تأمین مواد مغذی و آب کافی برای گیاهان است. در این مناطق، استفاده از کودهای زیستی و آلی می‌تواند تأثیر قابل‌توجهی بر بهبود رویش و زنده‌مانی نهال‌ها داشته باشد.هدف این پژوهش بررسی تأثیر کودهای زیستی و آلی بر ویژگی‌های رویشی قطر یقه، ارتفاع و زنده‌مانی نهال‌های اکالیپتوس و هیبرید صنوبر در شهرستان شوش بود. در این آزمایش، 600 نهال در بلوک‌های کاملاً تصادفی با تیمارهای مختلف کاشته شدند و قطر یقه و ارتفاع آنها اندازه‌گیری شد. بدین منظور، نهال‌ها با تیمارهای کودهای حیوانی، مایکوریزا، فرآوری شده و شاهد با فاصله 3×3 متر با سه تکرار و در هر تکرار 25 اصله کاشته شدند. مایکوریزا بیشترین زنده‌مانی (7/94%) را در صنوبر داشت ولی تفاوت معنی‌داری بین کودها مشاهده نشد. بیشترین رویش قطری مربوط به کود حیوانی (78/2 میلی‌متر) و کمترین به تیمار شاهد (22/2 میلی‌متر) بود. همچنین، مایکوریزا بیشترین ارتفاع (75/95 سانتی‌متر) و تیمار شاهد کمترین (1/52 سانتی‌متر) را داشت. در اکالیپتوس، مایکوریزا بیشترین رویش قطری (87/6 میلی‌متر) و تیمار شاهد کمترین (8/5 میلی‌متر) را نشان داد. همچنین، مایکوریزا بیشترین ارتفاع (3/255 سانتی‌متر) و تیمار شاهد کمترین (5/209 سانتی‌متر) را داشت. مایکوریزا در هر دو گونه باعث افزایش معنی‌دار قطر و ارتفاع و افزایش زنده‌مانی شده است. هم‌چنین، به طور کلی اکالیپتوس رشد قطری و ارتفاعی بهتری نسبت به صنوبر داشت، به طوری که اکالیپتوس از نظر قطری 45% و از نظر ارتفاعی 32% بیشتر از صنوبر بود.

کلیدواژه‌ها

موضوعات