نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسندگان
1 کارشناس جهاد کشاورزی استان یزد، یزد، ایران.
2 استاد گروه اگرواکولوژی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران.
3 دانشیار گروه اگرواکولوژی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران.
4 دانش آموخته دکتری اگرواکولوژی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران.
چکیده
یران کشوری وسیع با جمعیت رو به افزایش است و تأمین نیاز غذایی جدید با تولید و استفاده از دانه اصلاح شده گیاهان مقاوم و سازگار با خاک‌های خشک و شور مانند کینوا در کنار گیاهان استراتژیک و به کارگیری ابزارهای دانش بنیان در مدیریت زراعی و به‌نژادی مانند مدل‌ها، به عنوان راهکاری مناسب، قادر خواهد بود تولید غذا را در کشورمان متناسب با افزایش جمعیت تغییر دهد. این تحقیق در یک سال و دو از منطقه استان یزد با 10 آزمایش جداگانه و در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با 3 تکرار انجام شد. عاملهای آزمایش شامل 5 لاین امید بخش اصلاح شده در مرکز تحقیقات شوری یزد بود؛ که از آنها چهار لاین متوسط‌رس، یک لاین دیررس و یک رقم زودرس تی‌تی‌کاکا بود. نمونه‌گیری و یادداشت برداری‌ها به طور مرتب، هر سه روز یک‌بار و متناسب با پیشرفت مراحل فنولوژیک هر لاین انجام شد. شبیه سازی رشد و نمو کینوا، واسنجی و ارزیابی مدل توسط نرم افزار DSSAT 4.7 و با داده‌های برداشت شده از مزرعه انجام شد. نتایج واسنجی و تعیین اعتبار مدل CROPGRO با نرم افزار DSSAT 4.7 برای کینوا مطلوب ارزیابی شد و بررسی آنالیز فصلی 30 ساله مدل برای شهر یزد نشان داد که تاریخ کاشت مطلوب برای لاین‌های متوسط‌رس، دیررس و رقم تی‌تی‌کاکا به ترتیب اول مرداد، آخر تیر و نیمه مرداد بدست آمد زیرا کوتاهترین دوره رشد در این تاریخ‌کاشت‌ها داشتند.
کلیدواژه‌ها
موضوعات
Bunce, J. A. (2018). Thermal acclimation of the temperature dependence of the VCmax of Rubisco in quinoa. Photosynthetica, 56, 1171–1176. DOI:10.1007/s11099-018-0799-3
Ceccato, D.V., Daniel Bertero, H. & Batlla. H. (2011). Environmental control of dormancy in quinoa (Chenopodium quinoa) seeds: two potential genetic resources for pre-harve sprouting tolerance. Seed Sci. Res. 21, 133-141. DOI:10.1017/S096025851100002X
Eghbali, Sh., Jahan, M., Salehi, M., &. Nassiri, M. M. (2023). Determination of Cardinal Temperatures and Photoperiodic Response of Quinoa Chenopodium quinoa L. Lines using Linear and Nonlinear Models. Journal of Agroecology, 15, 191-208. [In Persian]. DOI: 10.22067/agry.2021.69386.1036
Hinojosa, L., González, J., Barrios-Masias, F., Fuentes, F., & Murphy, K. (2018). Quinoa Abiotic ress Responses: A Review. Plants, 7, 106. DOI:10.3390/plants7040106
Hinojosa, L., Matanguihan, J. B., & Murphy, K. M. (2019). Effect of high temperature on pollen mor phology, plant growth and seed yield in quinoa Chenopodium quinoa Willd. Journal of Agronomy and Crop Science, 205, 33–45.DOI:10.1111/jac.12302
Hirich, A., Choukr –Allah, R., & Jacobsen, S.E. (2014). Quinoa in Morocco -Effect of sowing dates on development and yield. Journal of Agronomy and Crop Science. 23, 1-7.
Hoogenboom, G., Jones, J.W., Porter, C.H., Wilkens, P.W., Boote, K.J., Batchelor, W.D., Hunt, L.A., & Tsuji, G.Y. (2004). DSSAT 4., Overview, vol. 1. ICASA, University of Hawaii, Honolulu, USA. DOI:10.11648/j.ijiis.20211006.13
Hoogenboom, G., Porter, C.H., Shelia, V., Boote, K.J., Singh, U., White, J.W., Hunt, L.A., Ogoshi, R., Lizaso, J.I., Koo, J., Asseng, S., Singels, A., L.P., M., & Jones, J.W. (2017). Decision Support Syem for Agrotechnology Transfer (DSSAT) Version 4.7 (https://DSSAT.net). DOI:10.1016/j.gfs.2012.11.009
Matthews, R.B., Rivington, M., Muhammed, S., Newton, A.C., & Hallett, P.D. (2013). Adapting crops and cropping syemo future climateo ensure food security: the role of crop modelling. Global Food Security, 2, 24-28. DOI:10.22067/jag.v11i2.31912
Murphy, K., & Matanguihan, J. (2015). quinoa improvement and suainable production (I. Jhon Wiley and Sons, Ed.). New Jersey. DOI: 10.3390/agronomy9120832
Nassiri, M. M., Koocheki, A. R., Fallahpour, F., & Amiri, M. B. (2019). Optimization of Nitrogen Fertilizer and Irrigation in Wheat Triticum aestivum L. Cultivation by Central Composite Design. Journal of Agroecology, 11, 515-530. [In Persian].
Präger, A., Boote, K. J., Munz, S., & Hönninger, S. G. (2019). Simulating growth and development processes of Quinoa Chenopodium quinoa Willd.: adaptation and evaluation of the CSM-CROPGRO model. Agronomy, 9, 832. DOI: 10.1016/j.fcr.2007.06.003
Salehi, M., & Dehghani, F. (2017). Quinoa, suitable semi cereal for salt water resources. Report of Minisrty of Agricultural Jihad. [In Persian]. DOI:10.1016/j.fcr.2006.02.005
Soltani, A., & Hoogenboom, G. (2007). Assessing crop management options with crop simulation models based on generated weather data. Field Crops Research, 103, 198-207. DOI:10.1175/1520-0477
Soltani, A., Robertson, M.J., Mohammad-Nejad, Y., & Rahemi-Karizaki, A. (2006). Modeling chickpea growth and development: leaf production and senescence. Field Crops Research. 99, 14-23. DOI:10.1093/jxb/eri089
Willmott, C. J. (1982). Some comments on the evaluation of model performance. Bulletin of the American Meteorological Society, 63, 1309-1313.
Yin, X., ruik, P. C. J., Tang, Ch. Qi., & Liu, T. (2005). Model analysis of flowering phenology in recombinant inbred lines of barley. Journal of Experimental Botany, 56, 959-965.
Zacharias, M., Kumar, S.N., Singh, S.D., Swaroopa, D.N., & Aggarwal, P.K. (2015). Evaluation of a regional climate model for impact assessment of climate change on crop productivity in the tropics. Current Science, 108, 1119-1126.
)