نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• شهاب اقبالی شاه آباد ¹
• محمد حسن رحیمیان ²
• هادی زارع خورمیزی ³

¹ کارشناس جهاد کشاورزی استان یزد، یزد، ایران.

² استادیار مرکز ملی تحقیقات شوری، یزد، ایران.

³ دانشجوی دکتری مرتعداری، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تهران، تهران، ایران.

چکیده

کشاورزی و دامپروری در مناطق خشک و نیمه خشک همواره در کنار یکدیگر بوده و تهیه علوفه برای دام‌ها یکی از دغدغه‌های اصلی کشاورزان این مناطق بوده است. برای این منظور ابتدا نیازهای بوم شناختی گونه یونجه درختی بر اساس منابع تعیین شد. چهار معیار اصلی اقلیم، کاربری اراضی، توپوگرافی و آب آبیاری در ابتدا در نظر گفته شد. معیار‌های اقلیم، توپوگرافی و آب آبیاری به ترتیب هرکدام دارای 8، 3 و 3 زیر معیار مختلف بودند.از فرآیند تحلیل سلسله مراتبی برای تعیین وزن معیارها و زیر معیارهای مختلف استفاده شد. بر اساس نتایج تحلیل سلسله مراتبی، معیار اقلیم (0/507) و آب آبیاری (0/312) از بالاترین میزان وزن نسبی برای کشت یونجه درختی در استان یزد برخوردار هستند. همچنین زیر معیارهای مختلف تعداد روزهای یخبندان در سال (0/212)، میانگین سالانه حداقل دمای مطلق (0/158)، شوری آب آبیاری (0/130) و میانگین سالانه حداکثر دمای مطلق (0/072) به ترتیب از میزان اهمیت بالایی در موفقیت کشت گونه یونجه درختی در استان یزد برخوردار می‌باشند. بر اساس نتایج نهایی، مناطق فوق العاده مستعد و بسیار مستعد برای کشت یونجه درختی در استان یزد با توجه به نیازهای بوم شناختی این گیاه وجود ندارد. مناطق مستعد (دارای ارزش 5/5 تا 6/2)، نسبتا مستعد (دارای ارزش 5/0 تا 5/5)، نسبتا نامستعد (دارای ارزش4/5 تا 5)، نامستعد (دارای ارزش 4/0 تا 4/5) و بسیار نامستعد (دارای ارزش کمتر از 4) به ترتیب 2/9، 9/4، 15، 62 و 10/7 درصد از اراضی استان یزد را پوشش می‌دهد.

کلیدواژه‌ها

• گیاه علوفه‌ایی
• تصمیم‌گیری چند معیاره
• سازگاری اقلیمی
• درون‌یابی

موضوعات

• خشکسالی