نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانش آموخته دکتری هیدروژئولوژی، دانشگاه شهید چمران، اهواز، اهواز، ایران.

2 دانشجوی دکتری هیدروژئولوژی، دانشگاه شهید چمران اهواز، اهواز ، ایران.

3 دانش آموخته دکتری هیدروژئولوژی، دانشگاه خوارزمی تهران، تهران، ایران.

4 کارشناس ارشد کشاورزی، دانشگاه شیراز، شیراز، ایران.

10.22077/jdcr.2023.6366.1023

چکیده

کاهش کیفیت منابع آب زیرزمینی در نیم قرن گذشته توجه فزاینده‌ای را از سوی هیدروژئولوژیست‌ها به خود جلب کرده است. از این رو، روشهای مختلفی تحت عنوان شاخصهای کیفی آب زیرزمینی جهت بررسی وضعیت کیفی این منابع حیاتی استفاده شده است. با این همه، استفاده از قضاوتهای کارشناسانه از جمله نقطه ضعفهای این مدلهای کیفی محسوب می‌گردد. در این تحقیق سعی شده است از تئوری آنتروپی جهت ارزیابی کیفیت آب زیرزمینی و کاهش اینگونه قضاوتهای سلیقه‌ای استفاده گردد. برای این منظور، داده‌های 16 نمونة آب زیرزمینی، جهت ارزیابی فیزیکی - شیمیایی در بازه زمانی 18 ماهه (فروردین 1397 تا شهریور 1398) بررسی شدند. نتایج کاربرد روش آنتروپی نشان داد کلر بالاترین نرخ تأثیرگذاری بر کیفیت آب زیرزمینی منطقه را داراست و عامل اصلی کاهش کیفیت آب می‌باشد. همچنین نتایج بررسی روش آنتروپی نشان داد که غلظت سدیم و پتاسیم دارای بیشترین ناپایداری و تغییرات مداوم است که می‌تواند ناشی از وجود سازندهای تبخیری گچساران و پابده باشد. بیشترین وزن آنتروپی نیز مربوط به منیزیم است و نشان می‌دهد که تغییرات پایدار و یکنواختی در آب زیرزمینی منطقه مورد مطالعه برقرار است. به‌طور کلی نتایج نشان داد 74 درصد از نمونه‌های آب زیرزمینی منطقه مورد مطالعه کیفیت خوب، 13 درصد کیفیت متوسط و 13 درصد دیگر کیفیت مطلوبی ندارند. همچنین، ارتباط معکوس بین شاخص خشکسالی (SIAP) و شاخص کیفی منابع آبی (EWQI) در بازه زمانی 18 ماهه نشان دهده اثر آبشستگی سازندهای تبخیری در شرایط افزایش بارش است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات