نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• جواد ظهیری ¹
• عادل مرادی ²

¹ دانشیار گروه مهندسی آب، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی خوزستان، اهواز، ایران.

² استادیار گروه مهندسی آب، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی خوزستان، اهواز، ایران.

چکیده

قسمت اعظم تلفات در مخازن سدها ناشی از پدیده تبخیر بوده و با توجه به تعداد سدهای موجود در کشور، هرساله حجم عظیمی از ذخیره سدها در اثر تبخیر تلف می‌شود. جهت بررسی پدیده تبخیر نیاز است که تاثیر پارامترهای مختلف هواشناسی بر میزان تبخیر از سطح آزاد آب مورد ارزیابی قرار گیرد. بر همین اساس در این تحقیق سعی شده است تا تاثیر پارامترهای درجه حرارت، درصد رطوبت نسبی، سرعت باد، میزان تابش و میانگین فشار بخار بر روی میزان تبخیر از سطح آزاد آب بر اساس داده‌های دراز مدت ایستگاه هواشناسی اهواز مور ارزیابی قرار گیرد. بر اساس تحلیل صورت گرفته کلیه پارامترهای مورد اشاره تاثیر معناداری بر میزان تبخیر داشته‌اند. ضریب تبیین محاسبه‌شده جهت اثرات اصلی، برابر با 0/69 بوده که نشان می‌دهد، اثرات اصلی می‌توانند 0/69 واریانس خروجی را برآورد کنند. بر اساس پارامتر مجذور اتا میزان تابش خورشیدی بیشترین تاثیر را بر میزان تبخیر داشته است. فشار سطح و رطوبت نسبی هوا نیز در جایگاه‌های بعدی قرار گرفته‌اند. نتایج آنالیز واریانس با در نظر گرفتن اثرات متقابل نشان داد که کلیه اثرات متقابل دارای تاثیر معنادار بر میزان تبخیر بوده و تنها اثر متقابل سرعت باد و میزان تابش فاقد تفاوت معنادار می‌باشد. اثرات متقابل فشار سطح در درجه حرارت و میزان تابش بیشترین تاثیر را بر میزان تبخیر داشته و بعد از آن اثر متقابل درجه حرارت و رطوبت نسبی بیشترین تاثیر را داشته است.

کلیدواژه‌ها

• تلفات مخزن
• پارامترهای هواشناسی
• آنالیز واریانس
• اثرات متقابل

موضوعات

• خشکسالی