نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• مهری سعیدی نیا ¹
• فرهاد بیرانوند ²
• حسن مومیوند ³
• سید حسین موسوی ⁴

¹ استادیارگروه مهندسی آب، دانشکده کشاورزی، دانشگاه لرستان. خرم آباد، لرستان، ایران. .

² دانشجوی دکتری علوم باغبانی، گروه علوم باغبانی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه لرستان، لرستان، ایران.

³ استادیار، گروه علوم باغبانی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه لرستان، لرستان، ایران.

⁴ دانشجوی کارشناسی ارشد، گروه آبیاری و زهکشی، دانشکده مهندسی آب، دانشگاه شهید چمران، اهواز، ایران.

چکیده

با توجه به وضعیت منابع آب کشور ایران، استفاده از آب‌های نامتعارف به منظور آبیاری امری اجتناب ناپذیر است. بنابراین بررسی واکنش گیاهان مختلف نسبت به شوری به صورت منطقه‌ای ضروری می‌باشد. برای این منظور، آزمایشی در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه لرستان انجام گرفت. در این تحقیق از مینی‌لایسیمترها (گلدان‎ها) با قطر 24 و ارتفاع 30 سانتی‌متر استفاده گردید. آبیاری به روش وزنی انجام شد. تیمارهای آبیاری شامل سطوح مختلف شوری (صفر (S0)، 2(S1)، 4(S2)، 6(S3) و 8(S4) دسی‌زیمنس بر متر)، بود که برای تهیه این غلظت‌ها از نمک NaCl استفاده شد. طول دوره رشد مرزه حدود 100 روز بود و میزان تبخیر و تعرق پتانسیل زیره سیا وتبخیر و تعرق مرجع 758/68 و 884/26 میلیمتر بر روز به دست آمد. نتایج این تحقیق نشان داد اثر تنش شوری بر روی خصوصیات مورفولوژیکی مانند ارتفاع گیاه، قطر ساقه و همچنین وزن خشک برگ و سرشاخه گلدار، ریشه و ساقه در سطح احتمال یک درصد معنی‌دار بود. با افزایش تنش شوری، صفات مورفولوژیکی کاهش یافتند. میزان عملکرد (ماده خشک برگ و گل و سرشاخه) در تیمارهای S0، S1، S2، S3 و S4 به ترتیب برابر1732، 1598، 1412، 1328 و 1230 کیلوگرم بر هکتار به دست آمد. درصد اسانس گیاه مرزه با افزایش تنش شوری، به صورت معنی‌داری افزایش یافت و در تیمار S4، میزان اسانس، 66/6 درصد افزایش یافت. محتوای نسبی آب برگ با افزایش سطح شوری کاهش یافت و در تیمارهای مختلف تنش به ترتیب برابر83/51، 73/29، 65/79، 64/55 و60/52 درصد بود.

کلیدواژه‌ها

• تنش شوری
• صفات مورفولوژیکی
• اسانس
• شاخص محتوای نسبی آب