نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسندگان
1 عضو هیات علمی گروه مهندسی محیط زیست و پایش آلایند هها پژوهشکده محیط زیست و توسعه پایدار، دکتری منابع آب، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران.
2 پژوهشگر، کارشناسی ارشد ریاضی مالی، دانشگاه علامه طباطبایی، تهران، ایران.
چکیده
گرمایش جهانی و به تبع آن، پدیده تغییر اقلیم به عنوان یکی از مهم‌ترین چالش‌های محیط‌زیستی قرن اخیر به شمار می‌رود و در نتیجه نیاز به یک اجماع جهانی برای کاهش اثرات آن، بیش از پیش احساس می‌شود. در چنین بستری، قاعده‌گذاری در زمینه تغییر اقلیم از اهمیت بسزایی برخوردار است. در این پژوهش، قوانین مرتبط با سازگاری با تغییر اقلیم در کشورهای توسعه‌یافته از منظر محورهای موضوعی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. لذا ابتدا دسته‌بندی کشورها براساس شاخص توسعه انسانی ارزیابی گردید. سپس قوانین سازگاری با تغییر اقلیم براساس سیستم‌های اجتماعی- اکولوژیکی در قالب سه سیستم منابع، بازیگران و حکمرانی دسته‌بندی شد. در گام بعدی، روند زمانی و مکانی قوانین براساس این سیستم‌ها و زیرسیستم‌ها مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت . نتایج به دست آمده حاکی از این است که قاعده‌گذاری در زمینه سازگاری با تغییر اقلیم در کشورهای توسعه‌یافته از سال 1957 آغاز شده و تا سال 2018 ادامه یافته که بیشترین سهم قاعده‌گذاری متعلق به قاره اروپا است. همچنین سیستم بازیگران بیشتر از دو سیستم دیگر مورد توجه قرار گرفته است. تجزیه و تحلیل زیرسیستم‌ها نشان می‌دهد که زیرسیستم‌های آب، انرژی و اقتصاد سراسری نسبت به سایر زیرسیستم‌ها در هر یک از سه سیستم مورد نظر، اهمیت بیشتری دارند. همچنین تصویب قوانین در زیرسیستم‌های آب، کشاورزی و سلامت و بهداشت پیش‌تر از سایرین، مورد توجه قرار گرفته است. در نهایت نشان داده شد که با گذشت زمان، قوانین شامل اهداف جامع‌تر و گسترده‌تر شده‌اند.
کلیدواژه‌ها
)